Các yếu tố nguy cơ từ chuyển từ nhiễm lao sang bệnh lao
Khoảng 10% trong suốt cuộc
đời những người khỏe mạnh có hệ thống miễn dịch bình thường bị nhiễm lao từ lúc
nhỏ sẽ chuyển thành bệnh lao hoạt động. Với những người
suy giảm miễn dịch như đồng nhiễm HIV thì nguy cơ chuyển từ nhiễm lao
sang bệnh lao hoạt động sẽ tăng lên 10% mỗi năm
Sự tập trung của các hạt khí dung trong không khí, bị chi phối bởi số lượng vi khuẩn do bệnh nhân ho khạc
ra và sự thông khí tại khu vực phơi nhiễm.
Thời gian tiếp xúc với các hạt khí dung bị nhiễm vi khuẩn lao
Trạng thái gần với nguồn các hạt khí dung mang vi khuẩn lao
Hệ thống miễn dịch suy giảm: HIV, tiểu đường, và suy dinh dưỡng
Những người sử dụng thuốc lá, rượu có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm lao và bệnh lao.
Các yếu tố môi trường: Không gian chật hẹp, thông khí không đầy đủ, tái lưu thông không khí có chứa
các hạt khí dung chứa vi khuẩn lao
Nguyên tắc phòng bệnh
- Giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn lao
- Giảm nguy cơ chuyển từ nhiễm lao sang bệnh lao hoạt động
Giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn lao
Kiểm soát nhiễm khuẩn lao là sự kết hợp các biện pháp nhằm
hạn chế tối thiểu nguy cơ lan truyền bệnh lao trong cộng đồng.
1. Kiểm soát vệ
sinh môi trường
- Giảm đậm độ các hạt nhiễm
khuẩn trong không khí bằng thông
gió tốt:
+ Cửa đi và cửa sổ của buồng khám, khu chờ và
buồng bệnh cần được mở cho thông gió tự nhiên hoặc dung quạt điện đúng chiều để
làm loãng các hạt nhiễm khuẩn và đẩy vi khuẩn ra ngoài, dưới ánh nắng mặt trời
vi khuẩn lao sẽ dễ bị tiêu diệt.
+ Bố trí vị trí làm việc hợp lý theo chiều thông gió:
Không để không khí đi từ người bệnh đến cán bộ y tế.
- Thay đổi hành vi của người bệnh (vệ sinh hô
hấp) nhằm làm giảm các hạt nhiễm khuẩn ra môi trường:
+ Dùng khẩu trang hoặc ít nhất có khăn che miệng
khi tiếp xúc nói chuyện với người khác (cán bộ y tế), khi hắt hơi, ho.
+ Khạc đờm vào giấy hoặc ca cốc, bỏ đúng nơi
quy định, rửa tay xà phòng thường xuyên.
+ Lấy đờm xét nghiệm đúng
nơi quy định, tốt nhất là ngoài trời, môi trường thông thoáng. Nếu không, cần ở
nơi có thông gió tốt, ít khả năng tiếp xúc của nhân viên y tế và người khác.
Không nên đặt nơi lấy đờm ở những phòng nhỏ đóng kín hoặc nhà vệ sinh.
2. Sử dụng
phương tiện phòng hộ cá nhân cho nhân viên y tế
- Khẩu trang thông thường
ít có tác dụng bảo vệ nhiễm vi khuẩn lao. Những nơi có nguy cơ lây nhiễm cao cần
dung khẩu trang đạt tiêu chuẩn như loại N95 hoặc tương đương trở lên.
3. Giảm tiếp
xúc nguồn lây
- Cách ly: nên có nơi chăm sóc điều trị riêng cho người bệnh
lao phổi AFB (+), đặc biệt với lao phổi đa kháng thuốc.
- Trong các cơ sở đặc biệt
như trại giam, trung tâm chữa bệnh, giáo dục và lao động xã hội (trung tâm
05/06) có thể có nhiều khả năng lây nhiễm rất cao, cần cách ly thỏa đáng những
người bệnh để điều trị mới tránh được các vụ dịch nghiêm trọng.
- Nhân viên y tế cần tuân thủ quy trình khám, chăm sóc
người bệnh: tiếp xúc gián tiếp qua vách kính, khám, hỏi bệnh, thực hiện tư vấn
để người bệnh quay lưng lại. Thân thiện qua hành động, cử chỉ, lời nói chứ
không nhất thiết phải tiếp xúc trực tiếp.
- Để bảo vệ cho người nhiễm
HIV đến khám: cần xác định những người nghi lao (ho khạc) để hướng dẫn họ dùng
khẩu trang, giấy che miệng, chuyển đến khu chờ riêng hoặc phòng cách ly (nếu
có) và ưu tiên khám trước để giảm thời gian tiếp xúc.
0 comments :
Post a Comment